Ταχύτητα – ISO και το τρίγωνο της έκθεσης

Τα τρία στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας για να εξασφαλίσουμε μια σωστή φωτογραφία, είναι το διάφραγμα, η ταχύτητα και η ευαισθησία του αισθητήρα της μηχανής μας (ISO). Το καθένα από αυτά εκτός από την ρύθμιση της πσότητας του φωτός που φτάνει στον αισθητήρα, παίζει τον δικό του ξεχωριστό ρόλο στη διαμόρφωση του οπτικού αποτελέσματος.

Το διάφραγμα

Το διάφραγμα είναι υπεύθυνο για την διαμόρφωση του βάθους πεδίου. Μικρό διάφραγμα (ανοιχτό) μας δίνει ρηχό βάθος πεδίου. Μεγάλο (κλειστό) διάφραγμα μας δίνει μεγάλο βάθος πεδίου. Λεπτομέρειες για τον τρόπο λειτουργίας και τον ρόλο του διαφράγματος θα βρείτε εδώ.

Η ταχύτητα του κλείστρου

Είτε μηχανικό, είτε ηλεκρονικό το κλείστρο είναι σαν μία κουρτίνα που ανοίγει για ένα μικρό χρονικό διάστημα, ώστε να περάσει το φως. Μπορεί να έχει τιμές από μερικά δευτερόλεπτα, μέχρι και μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου. Υψηλή ταχύτητα κλείστρου χρησιμοποιουμε όταν θέλουμε να φωτογραφίσουμε κάτι που κινείται γρήγορα, όπως έναν άνθρωπο που τρέχει, ή ένα όχημα σε κίνηση. Χαμηλή ταχύτητα κλείστρου χρησιμοποιουμε όταν θέλουμε να φωτογραφίσουμε ένα στατικό θέμα, όπως έναν άνθρωπο που στέκεται, ένα δέντρο, ή ένα σπίτι.

Η ευαισθησία του αισθητήρα (ISO)

Ο όρος «ευαισθησία» δηλώνει την ικανότητα του κάθε αισθητήρα να «γράφει» σωστά σε σχέση με την διαθέσιμη ποσότητα φωτός. Έχει επικρατήσει να τη λέμε με τον αγγλικό όρο ISO. Χαμηλή τιμή ευαισθησίας (100-200) χρειαζόμαστε σε συνθήκες δυνατού φωτός, όπως είναι μια μέρα με δυνατό ήλιο. Υψηλή τιμή ευαισθησίας (800 και πάνω) χρειαζόμαστε σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού, όπως σε έναν εξωτερικό χώρο τη νύχτα. όσο περισσότερο αυξάνουμε την τιμή των ISO, τόσο περισσότερο αυξάνεται ο θόρυβος και μειώνεται η ευκρίνεια στην εικόνα μας.

Το τρίγωνο της έκθεσης

Το τρίγωνο της έκθεσης είναι μια γραφική απεικόνιση που μας βοηθάει να δούμε συνδυαστικά την επίδραση των τριών παραμέτρων (διάφραγμα, ταχύτητα, ISO) και να αποφασίσουμε ποιες τιμές θα τους δώσουμε, ώστε να έχουμε συγχρόνως σωστή αποτύπωση και το οπτικό αποτέλεσμα που εμείς θέλουμε. Όσο περισσότερο πλησιάζουμε σε μια από τις κορυφές του, τόσο πιο κοντά θα είμαστε στο οπτικό αποτέλεσμα που αντιστοιχεί σε αυτές.

Η επιβεβαίωση ότι έχουμε τον κατάλληλο συνδυασμό για μια σωστή έκθεση γίνεται από την ένδειξη του φωτόμετρου, που όλες οι φωτογραφικές μηχανές διαθέτουν. Ο δείκτης του φωτόμετρου πρέπει να βρίσκεται στη θέση «0». Διαφορετικά η φωτογραφία μας θα είναι υποφωτισμένη (σκοτεινή), ή υπερφωτισμένη (ασπρισμένη, καμμένη).

Υποφωτισμένη (σκοτεινή) είναι μια φωτογραφία όταν η ποσότητα φωτός που φτάνει στον αισθητήρα είναι λιγότερη από αυτή που χρειάζεται για να γίνει σωστή αποτύπωση.

Υπερφωτισμένη (ασπρισμένη, καμμένη) είναι μια φωτογραφία όταν η ποσότητα φωτός που φτάνει στον αισθητήρα είναι περισσότερη από αυτή που χρειάζεται για να γίνει σωστή αποτύπωση.

Κανονική (νορμάλ) λέμε μια φωτογραφία όταν η ποσότητα φωτός που φτάνει στον αισθητήρα είναι αυτή που χρειάζεται για να έχουμε σωστή αποτύπωση.

Δείτε την ένδειξη του φωτόμετρου στις τρεις διαφορετικές περιπτώσεις.

Ας δούμε δύο παραδείγματα

Στο πρώτο παράδειγμα έχουμε δώσει στο διάφραγμα υψηλή τιμή (11), επειδή θέλουμε να έχουμε μεγάλο βάθος πεδίου. Έτσι είμαστε σίγουροι ότι από το πιο κοντινό μέχρι το πιο μακρινό σημείο της φωτογραφίας, θα είναι εντός εστίασης. Επιλέξαμε την ελάχιστη δυνατή ταχύτητα κλείστρου που μας επιτρέπει να κρατήσουμε τη μηχανή στο χέρι, χωρίς τον φόβο ότι θα κουνηθεί (1/60 του δευτερολέπτου). Ο δείκτης του φωτόμετρου πήγε στη θέση «0» όταν δώσαμε στο ISO την τιμή 400. Αυτή η τιμή ISO είναι σχετικά χαμηλή και δίνει πολύ καλή ευκρίνεια χωρίς θόρυβο.

Στο δεύτερο παράδειγμα έχουμε το περιστέρι που κινείται με μεγάλη ταχύτητα. Για να μπορέσουμε να το φωτογραφίσουμε χωρίς να θολώσει, έπρεπε να επιλέξουμε υψηλή ταχύτητα κλείστρου (1/100 του δευτερολέπτου). Παράλληλα θέλαμε να έχουμε ρηχό βάθος πεδίου για να απομονώσουμε το περιστέρι από το φόντο. Είναι μια μέρα με καθαρό ουρανό και πολύ δυνατό ήλιο, αλλά η επιλογή της υψηλής ταχύτητας του κλείστρου μας επιτρέπει να επιλέξουμε μια χαμηλή τιμή διαφράγματος και μια επίσης χαμηλή τιμή ISO. Έτσι έχουμε το επιθυμητό ρηχό βάθος πεδίου, με υψηλή ευκρίνεια χωρίς καθόλου θόρυβο.

Δείτε το video:

Καθημερινά παρέχω εκπαίδευση και συμβουλευτική σε επαγγελματίες που θέλουν να φτιάχνουν μόνοι τους τα video για την προώθηση της δουλειάς τους.

Χρειάζεσαι καθοδήγηση; Θα χαρώ να μιλήσουμε! Εδώ κάνουμε απλά όλα αυτά που φαίνονται πολύπλοκα. Η πρώτη μας διαδικτυακή συνάντηση δεν έχει κόστος.

κλικ εδω

Δείτε περισσότερα Video Tips & Clicks

κλικ εδω

Η αναπαραγωγή, δημοσίευση, τροποποίηση, ή εκμετάλλευση των φωτογραφιών, video, κειμένων και λογότυπων που περιλαμβάνονται στον παρόντα ιστότοπο για οποιαδήποτε χρήση προσωπική ή εμπορική χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια, απαγορεύται αυστηρά βάσει του Νόμου 2121/93 (όπως έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα), του Νόμου 4481/2017 περί διαδικτυακής προσβολής δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων (ΕΔΠΠΙ), του Νόμου 4708/2020 περί ενίσχυσης της προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων στο διαδίκτυο και των διεθνών συμβάσεων περί προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων.